Objawy czerniaka skóry
Prawie każdy z nas posiada znamiona barwnikowe. Jedne mamy już od urodzenia, a inne powstają w trakcie naszego życia. Nie wszystkie znamiona są groźne, ale niektóre z nich mogą przekształcić się w jeden z najgroźniejszych nowotworów skóry – w czerniaka złośliwego.
Amerykańskie Towarzystwo Onkologiczne wdrożyło system oceniania zmian skórnych: „algorytm ABCD”, który ma na celu szybkie wykrycie czerniaka na podstawie jego pierwszych symptomów, ponieważ objawy czerniaka skóry łatwo zlekceważyć, zwłaszcza jeśli rozwija się on ze starego znamienia.
Asymetryczne znamię z poszarpanymi i nieregularnymi brzegami powinno obudzić naszą czujność.
Jeśli dodatkowo zauważymy, że zmienia kolor na czerń lub granat, powinniśmy od razu pójść do lekarza. Takie znamię trzeba przebadać jak najszybciej, ponieważ nieleczony czerniak szybko prowadzi do przerzutów i jest chorobą śmiertelną.
Jak rozpoznać czerniaka
Skóra wokół czerniaka także ulega zmianie. Można zaobserwować zgrubienia i zaczerwienienie. Pacjenci, u których wykryto czerniaka, skarżą się na swędzenie wokół groźnie rozrośniętego powyżej 6 mm „pieprzyka”. Może wystąpić też delikatne krwawienie, a w niektórych przypadkach trudne do zaleczenia owrzodzenie. Osoby, które posiadają dużą liczbę znamion, powinny szybko poddać się dermatoskopii, podczas której lekarz ocenia zalecone przez Amerykańskie Towarzystwo Onkologiczne cechy, czyli kształt, brzegi, kolor i rozmiar znamienia. To wszystko jest pomocne przy diagnostyce zwykłego czerniaka skóry, są jednak pewne odmiany, które nastręczają trudności przy rozpoznaniu ze względu na nieco inne objawy.
Powstawanie czerniaka
Osoba, która zasięgnęła informacji w Internecie, jak objawia się czerniak skóry i nie stwierdziła na pierwszy rzut oka takich u siebie, może być w błędzie. Niektóre odmiany czerniaka są bezbarwne i ich pierwszym symptomem są guzki podskórne. Ponad to nie wszystkie rozwijają się z istniejących już znamion, jak myśli większość ludzi. Zdarzają się czerniaki z plam soczewicowych i owrzodzeń skórnych.
Zaniepokoić nas powinien nagły wzrost starego pieprzyka – może być to czerniak, a ryzyko drastycznie wzrasta, jeśli pieprzyk będzie większy niż 0,6 cm
Jeśli chodzi o lokalizację czerniaka, może on rozwinąć się praktycznie na każdej części ciała, choć najrzadziej występuje na kończynach. Prym wiedzie tutaj głowa i tułów.
Kontrole u dermatologa
Należy zwrócić uwagę na fakt, że ludzie nie kontrolują swoich znamion. Idealnym rozwiązaniem byłoby je wyciąć i przebadać histopatologicznie, jednak niektórzy posiadają ich tak wiele, że znacznie rozciąga się to w czasie, bo podczas jednej wizyty można usunąć maksymalnie trzy znamiona. Jeśli ktoś martwi się, że jego pieprzyk przekształcił się w nowotwór i codziennie zastanawia się, jak rozpoznać czerniaka skóry, powinien jak najszybciej wybrać się do lekarza. Lepiej szybko rozwiać wątpliwości i w razie czego poddać się leczeniu, niż czekać do momentu, w którym możliwości terapii w Polsce są ograniczone. Przerzuty czerniaka mogą wystąpić w każdym narządzie wewnętrznym, co daje dodatkowe objawy, wynikające z upośledzenia pracy chorego organu.
Bibliografia
1. Piotr Rutkowski, Czerniak. Współczesne podejście , PZWL, 2019
2. Dziubek Zdzisław, Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL, 2012
3. Rutkowski P, Złośliwe nowo-twory skóry, Via Medica, Gdańsk 2011
Czerniak powinien być diagnozowany przez lekarza dermatologa. Dzięki temu, że szybko zostanie zauważony, może być szansa na jego wyleczenie. Zwłaszcza, że dla postronnego obserwatora czerniak będzie wyglądał jak zwykły pieprzyk, który niczym się praktycznie nie różni od pozostałych.
Nie masz do końca racji, żeby ustrzec się czerniaka skóry, trzeba przede wszystkim dokładnie obserwować swoje wszystkie znamiona i umieć je odróżnić od zwykłych pieprzyków. Bo prawda jest taka, że pierwsza diagnoza czerniaka następuje w domu, bo to my decydujemy czy pójdziemy do lekarza się przebadać, czy nie.